
دردشت قزوين تاكنون بيش از دو هزار محوطه باستان شناختي شناسايي شده است كه قدمت برخي از آنها به بيش از هشت هزار سال مي رسد.
تپه هاي پيش از تاريخ دشت قزوين دشت قزوين از دير باز محل تردد و مهاجرت گروه هاي انساني بوده است . تپه هاي پيش از تاريخ ( تپه زاغه ، تپه قبرستان و قره تپه ) واقع در جنوب اين دشت ، مفعّرف قديم ترين دوران استقرار در اين منطقه است . تپه زاغه : اين تپه با وسعت حدود بيست هزار متر مربع در هشت كيلومتري شمال شرق دهستان " سگزآباد " از توابع شهرستان بويين زهرا قرار دارد . اين تپه تقريباً گرد ، و رأس آن كمتر از يك متر از سطح زمين هاي اطراف بالاتر است. در بررسي هاي اوليه اين تپه ، بقاياي يكي از اولين اجتماعات كشاورزي به دست آمده كه معرف يكي از مكان هاي اوليه اسقرار در ايران است . تاريخ تقريبي استقرار در زاغه به اواخر هزاره ششم ق . م برمي گردد و بعد ازآن ، اين محل به كلي متروك شد و اهالي آن به مكاني ديگر مهاجرت كردند. به نظر مي رسد تپه زاغه ، قديمي ترين بقاياي باستاني را در بر دارد و پس از متروكه شدن آن ، استقرار در تپه " قبرستان " آغاز شده است . معماري بناهاي زاغه اكثراً با چينه و خشت بوده و براي پوشش سقف آنها از تيرهاي چوبي استفاده شده است . براي پخت و پز نيز از انواع اجاق در اتاق ها بهره مي جستند . سفال هاي تپه زاغه به رنگ قرمز يا نخودي با سطحي صيقل يافته است و اكثراً توسط سفالگران محلي در خارج از روستا پخته مي شد. برخي از سفال هاي اين تپه ي منقوش ، عمدتاً هندسي شكل است. ساير اشياي به دست آمده از اين تپه عبارت اند از : ريتون (1) هاي كره اي ، مخروطي و استوانه اي ، مفهر ، پيكرك ( مجسمه ي كوچك ) حيوان و انسان، تيغه و آثار سنگي و استخواني .از سال 1349 حفاري هاي باستان شناسي توسط دانشگاه تهران در اين مكان انجام شده است . تپه قبرستان : اين تپه با ارتفاع بسيار كم ، در فاصله سيصد متري غرب تپه سگزآباد ( قره تپه ) قرار دارد و بيشتر بقاياي باستاني آن در زير لايه هاي شن و ماسه ي سيلاب مدفون شده است . سفال هاي به دست آمده از اين تپه به صورت ظريف و منقوش است و نقوش هندسي ، حيواني وانساني بر سفال منقوش ديده مي شود. آثار معماري به دست آمده نيز شامل بخش هايي از ديوار خانه ها ، كوچه و نمونه كوزه فلزكاري است . براساس شواهد باستان شناسي چنين به نظر مي رسد كه اين تپه به تناوب يا مورد سكونت قرار گرفته و يا به عنوان قبرستان در طول هزاره پنجم تا اول ق . م مورد استفاده بوده است . قره تپه : اين تپه در پنجاه و پنج كيلومتري دهستان سگزآباد ، از توابع شهرستان بويين زهرا ، قرار دارد . طول تقريبي اين تپه از شمال به جنوب 345 متر و از شرق به غرب 300 متر است . اطراف اين تپه زمين هاي كشاورزي قرار دارد. تپه زاغه در شمال شرق اين تپه و تپه قبرستان در جنوب غرب آن قرار گرفته است . آثار و اشياي به دست آمده از حفاري هاي متعدد در قره تپه عبارت اند از: آثار معماري خشتي و چينه اي به صورت ديوار با پايه سنگي ، اجاق هاي سنگي به شكل مدور ، اشياي سفالين چون : ظروف پايه دار ساده يا پايه دكمه يا سه پايه ، ظروف ساده و منقوش به رنگ نخودي، خاكستري و قرمز ، پيكره و مجسمه انساني و حيواني ، مهره هاي سفالين و سنگي ، تيغه هاي سنگي و ….