توسعه تلگراف در ايران



با گسترش تلگراف از تبريز، اصفهان، همدان، شيراز، رشت و مشهد به ساير شهرهای کوچک و بزرگ، شرکتهای روسی و انگليسی انحصار آن را برعهده گرفتند.

به اين شکل بود که مردم نيز به کوتاه نويسی روی آوردند. با گسترش تلگراف از تبريز، اصفهان، همدان، شيراز، رشت و مشهد به ساير شهرهای کوچک و بزرگ، شرکتهای روسی و انگليسی انحصار آن را برعهده گرفتند. روس ها در شمال و انگليسی ها درجنوب به توسعه تلگراف پرداختند. با بروز انقلاب مشروطه نقش تلگراف اهميتی حياتی در فعل و انفعالات نظامی و سياسی يافت و اشغال تلگرافخانه و پيش دستی کردن در ارسال تلگرام به نيروهای انقلابی يا ضد انقلابی نخستين هدف هر دو گروه درگير شد. "مايکل روبين" در پايان نامه دکترای خود تحت عنوان نقش تلگراف در انقلاب مشروطه می نويسد: "انقلاب مشروطه بدون وجود تلگرام امکان پيروزی نداشت، اين تلگرام بود که توانست اخبار و اطلاعات را به سرعت در اختيار نيروهای انقلابی بگذارد و به سرنگونی قوای قزاق و طرفداران محمد علی شاه بيانجامد". تلگرام در دوران پس از انقلاب مشروطه نيز تا زمان همه گير شدن تلفن در اوايل قرن چهاردهم خورشيدی به عنوان تنها و اولين وسيله ارسال اخبار برای مردم باقی ماند و در دوران جنگ و نيز دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت نيز کارکردی رسانه ای يافت. در جريان قيام سی تير مردم در سراسر کشور در تلگرافخانه ها تحصن کردند. وزارت پست، تلگراف و تلفن ازدوران رضا شاه تا همين اواخر که به وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات تغيير نام داد عهده دار امور تلگراف در ايران بوده است. شيوه نگارش تلگراف که کم و بيش در پيام های فوری از طريق تلفن همراه يا ثابت نيز امروزه به کار می رود و بنا بر مقتضيات آن می بايست بسيار کوتاه و مختصر می بود، همواره سبب تفريح ديگران شده است